Wil je een onderhoudsarme, eetbare en klimaatbestendige tuin, zonder uren te besteden aan het bijhouden ervan? Het goede nieuws is dat het kan! Door tegels te vervangen door planten, creëer je een tuin die helpt bij verkoeling in de zomer, water opvangt bij regenbuien, biodiversiteit bevordert én jou voorziet van eetbare gewassen. En het hoeft helemaal niet veel tijd te kosten.
Eenvoudig onderhoud
Planten groeien vanzelf, en als je slimme keuzes maakt, kun je het onderhoud aanzienlijk beperken. Kies bijvoorbeeld voor meerjarige, eetbare planten die elk jaar opnieuw terugkomen zonder dat je ze steeds moet vervangen. Denk aan fruitbomen, bessenstruiken, kruiden, bloemen en aardbeien. Deze planten hebben weinig verzorging nodig, overwinteren gemakkelijk, en leveren toch ieder jaar een oogst op. Een zorgvuldige planning en de juiste ontwerpkeuzes zijn essentieel. Wij helpen je graag bij het maken van de beste plantkeuze voor jouw specifieke situatie.
Gezonde bodem, minder werk
Een goed onderhouden bodem doet het werk voor je. Door organisch materiaal zoals compost of mulch toe te voegen, blijft de bodem vochtig en gezond, wat onkruidgroei vermindert en het waterverbruik terugdringt. Mulch beschermt de grond tegen uitdroging en houdt de temperatuur stabiel, waardoor je planten beter groeien zonder dat je veel water hoeft te geven. Werken in lagen, dus ook met bodembedekkers, houdt het onkruid ook tegen. Meer nog, ook deze bodembedekkers zijn eetbaar. Lees hier meer: Eetbare Bodembedekkers: Voedzame tapijtjes voor je stadstuin en voedselbos
Planten die samenwerken
Permacultuur, een tuinontwerpprincipe dat gebaseerd is op natuurlijke ecosystemen, is ideaal voor een onderhoudsarme tuin. Door plantengemeenschappen te creëren die elkaar ondersteunen – bijvoorbeeld door voedingsstoffen uit te wisselen of plagen te weren – (lees hier meer: Planten die de bodem verbeteren: stikstoffixatie en mineralen) kun je het onderhoud drastisch verminderen. Daarnaast vergroot je de veerkracht van je tuin tegen weersveranderingen.
Onkruid en plagen onder controle
Bodembedekkers zoals zenegroen of loopkamille zijn perfect om onkruidgroei te onderdrukken zonder dat je veel hoeft te wieden. Bovendien trekken bloeiende planten zoals goudsbloem en duizendblad nuttige insecten aan, zoals bijen en lieveheersbeestjes, die helpen bij de natuurlijke bestrijding van plagen. Zo blijft je tuin netjes zonder chemische bestrijdingsmiddelen.
Eetbare planten voor elk seizoen: de top 10 van Kwekerij Stekkers
Door het hele jaar kun je genieten van verschillende oogsten, met weinig inspanning. We hebben een top 10 van onze onderhoudsarme favorieten waar je het hele jaar door van kunt genieten, voor je samengesteld, maar er zijn zoveel meer keuzes mogelijk.
1. Gele Kornoelje
De Gele Kornoelje (Cornus mas) fleurt je tuin al in februari op met zijn prachtige, heldergele bloemetjes, die bloeien nog voor de bladeren verschijnen. Deze onderhoudsarme struik vereist weinig snoei en gedijt op vrijwel elke grondsoort. In de zomer produceert hij kleine, eetbare rode bessen, rijk aan vitamine C, die perfect zijn voor jam of siroop. Hij trekt vroeg in het seizoen bestuivers aan en kan tientallen jaren meegaan zonder veel verzorging. Een ideale keuze voor een kleurrijke, onderhoudsarme en eetbare tuin.
2. Honingbes
De honingbes (Lonicera Caerulea) is een absolute topper voor een vroege oogst. Deze struik is onderhoudsarm, bloeit in het voorjaar met geurige bloemen en produceert blauwe, ovale bessen die rijk zijn aan vitaminen en antioxidanten. Ze kunnen goed dienen als haagplant en groeien zowel in de zon als in lichte schaduw.
3. Appelbes
De Appelbes (Aronia melanocarpa) bloeit in april met mooie, witte bloemen die je tuin opfleuren in het voorjaar. Deze onderhoudsarme struik is zeer winterhard en gedijt goed op vrijwel elke grondsoort, met minimale verzorging. In de late zomer verschijnen de donkerpaarse, eetbare bessen, rijk aan antioxidanten en vitamines, die perfect zijn voor sap, jam of wijn. De struik heeft ook sierwaarde in de herfst, wanneer het blad prachtig rood verkleurt. Met weinig snoei en water is hij de ideale keuze.
4. Aardbei
Ook de aardbei is een aanrader: de doordragende aardbei geeft het hele seizoen door vruchten, van vroeg in het voorjaar tot laat in de herfst. Ze vermenigvuldigen zich makkelijk door uitlopers, en gaan hierdoor ook onkruid tegen. Geniet dus jaar na jaar van aardbeien zonder veel extra werk.
5. Appelmunt
Appelmunt (Mentha suaveolens), net als alle andere muntsoorten, is een onderhoudsarme kruidensoort die vanaf juni bloeit met sierlijke, lichtpaarse bloemetjes. De plant verspreidt een frisse, appelachtige geur en heeft eetbare bladeren, die perfect zijn voor thee, salades of desserts. Munt groeit snel en gemakkelijk, zelfs in minder ideale omstandigheden, en verspreidt zich via wortelstokken. Hierdoor vraagt hij weinig verzorging, al kan hij in toom gehouden worden door hem in potten te planten. Ideaal voor een eetbare tuin, met minimale inspanning en veel oogst.
6. Oregano
Oregano (Origanum vulgare), ook wel Wilde Marjolein genoemd, is een onderhoudsarme vaste plant die vanaf juli bloeit met kleine, roze tot paarse bloemen die bijen en vlinders aantrekken. De aromatische, eetbare bladeren zijn een populaire smaakmaker in mediterrane gerechten en ideaal voor sauzen, pizza’s en marinades. Oregano gedijt goed in droge, zonnige omstandigheden en heeft weinig water of verzorging nodig. Hij is winterhard en kan jarenlang blijven groeien
7. IJzerhard
IJzerhard (Verbena officinalis) is een onderhoudsarme, meerjarige plant die vanaf augustus bloeit met delicate, paarse bloemetjes. Zowel de bladeren als de bloemen van IJzerhard zijn eetbaar en kunnen gebruikt worden in thee, salades of als decoratie in desserts. De plant gedijt goed in droge, zonnige omstandigheden en heeft weinig verzorging nodig. IJzerhard trekt daarnaast veel vlinders en bijen aan, wat bijdraagt aan de biodiversiteit in je tuin.
8. Zeevenkel
Zeevenkel (Crithmum maritimum) is een meerjarige plant die vanaf september bloeit met kleine, groene tot witgele bloemetjes. De vlezige, aromatische bladeren zijn eetbaar en worden vaak gebruikt in salades, als kruid in marinades, of ingelegd als augurk. Zeevenkel gedijt goed in zanderige, droge bodems en heeft weinig water en onderhoud nodig, waardoor hij perfect is voor droge omstandigheden. Naast zijn culinaire waarde, voegt hij ook een unieke, zilverachtige textuur toe aan je tuin.
9. Jeneverbes
Jeneverbes (Juniperus communis) is een veelzijdige, onderhoudsarme conifeer die het hele jaar door kleur aan je tuin toevoegt. Deze sterke, winterharde plant produceert geurige bessen die eetbaar zijn en vaak worden gebruikt in likeuren, zoals jenever, en als smaakmaker in verschillende gerechten. De jeneverbes gedijt goed op arme, goed doorlatende grond en heeft weinig water nodig, waardoor hij perfect is voor een onderhoudsarme tuin. Bovendien biedt hij schuilplaatsen voor vogels en andere dieren, waardoor je bijdraagt aan de biodiversiteit in je tuin. Met zijn aantrekkelijke uitstraling en eetbare bessen is de jeneverbes een waardevolle toevoeging aan elke eetbare tuin.
10 . Zoethoutgras
Zoethoutgras (Acorus gramineus) is een aantrekkelijke, onderhoudsarme plant die een mooie toevoeging aan je tuin kan zijn. Deze vaste plant heeft smalle, groene bladeren die het hele jaar door (ook in de wintermaanden) kleur en structuur bieden. De bladeren hebben een milde, zoete geur en kunnen worden gebruikt in salades of als smaakmaker. Zoethoutgras groeit het beste in vochtige omstandigheden en kan goed gedijen in moerassige of natte gebieden. Met zijn eetbare bladeren en lage onderhoudsbehoefte is het een geweldige keuze voor een biodivers en eetbaar landschap.
Maak het jezelf makkelijk
Door te kiezen voor meerjarige, inheemse en goed aangepaste planten creëer je een tuin die zichzelf grotendeels onderhoudt. Het vraagt in het begin wat planning, maar daarna kun je genieten van een eetbare, klimaatbestendige oase die weinig inspanning vergt. Voeg daar nog eens het gebruik van natuurlijke en biologische teeltmethoden aan toe, en je tuin draagt ook bij aan een gezondere planeet.
Met een goed doordachte aanpak kun je een rustgevende, productieve en onderhoudsarme tuin hebben die elk seizoen iets te bieden heeft – voor jou en de natuur.
