Er zijn planten die op ‘een natuurlijke manier’ de bodem verbeteren en voedingsstoffen naar boven halen, die andere planten dan weer kunnen gebruiken. Deze processen zijn onmisbaar voor een voedselbos, permacultuurtuin of eigenlijk elke andere (‘eetbare’) tuin.
Stikstofbindende vaste planten
In een voedselbos is het belangrijk om stikstofbindende planten op te nemen om de bodemvruchtbaarheid te verbeteren en de groei van andere planten te ondersteunen. Stikstofbinding of stikstoffixatie is het proces waarbij stikstof uit de lucht wordt omgezet in een vorm die planten kunnen gebruiken. Stikstof is (naast zuurstof) een belangrijk element voor alle levende organismen. Het is een bouwsteen voor eiwitten, DNA en vele andere moleculen in je lichaam.
In de lucht om ons heen zit veel stikstof. Om deze stikstof bruikbaar te maken voor planten, moet het worden omgezet in een andere vorm, zoals ammoniak of nitraat. Dit proces heet stikstoffixatie.
Er zijn een aantal vaste ‘eetbare’ planten die dit kunnen. Zij gaan een symbiotische relatie aan met stikstofbindende bacteriën, meestal in hun wortels. Zonder dit proces zou er een tekort aan bruikbare stikstof in de bodem zijn, wat de groei van planten zou beperken. Zij spelen dus een waardevolle rol in een tuin of voedselbos door de bodem te verrijken met stikstof en zo de groei van andere planten te bevorderen.
Olijfwilg
Olijfwilgen behoren tot de familie Elaeagnaceae en hebben de unieke eigenschap dat ze stikstof kunnen binden dankzij hun symbiotische relatie met stikstofbindende actinobacteriën van het geslacht Frankia. Deze bacteriën leven in de wortelknollen van de olijfwilg en zetten stikstof uit de lucht om in ammoniak, een vorm die de plant kan gebruiken. Olijfwilgen zijn niet alleen waardevol vanwege hun stikstofbindende vermogen, maar ook vanwege hun veelzijdigheid als sierplanten en hun eetbare vruchten. Ze kunnen groeien in verschillende bodemtypen, waaronder arme bodems.
Duindoorn
De duindoorn (Hippophae rhamnoides) is een stikstofbinder. Duindoorn behoort tot de familie Elaeagnaceae, dezelfde familie als olijfwilgen, en heeft een symbiotische relatie met stikstofbindende actinobacteriën van het geslacht Frankia. Deze bacteriën leven in knobbeltjes op de wortels van de plant en fixeren stikstof uit de lucht, waardoor het beschikbaar komt voor de plant en de omliggende bodem.
Duindoorn wordt vaak gebruikt in bodemverbetering en landschapsherstel, vooral in arme en zandige bodems, vanwege zijn stikstofbindende capaciteiten en zijn vermogen om in moeilijke omstandigheden te groeien. Daarnaast produceert duindoorn bessen die rijk zijn aan vitamine C en andere voedingsstoffen, waardoor het ook een waardevolle plant is voor menselijke consumptie.
Bospinda
De bospinda (Apios americana), ook bekend als grondnoot, is een stikstofbinder en draagt bij aan de verrijking van de bodem met stikstof, wat gunstig is voor de groei van andere planten in de buurt. Bovendien produceert de bospinda eetbare knollen en zaden, wat het een veelzijdige plant maakt voor zowel voedselproductie als bodemverbetering.
Diepe wortelaars
Er zijn ook planten die diep wortelen en op deze manier waardevolle mineralen voor andere planten naar boven halen, maar ook helpen bij het stabiliseren van de bodem en het voorkomen van erosie. Het toevoegen van deze diepwortelende planten aan een voedselbos of permacultuurtuin kan helpen bij het verbeteren van de bodemvruchtbaarheid en het creëren van een veerkrachtig en evenwichtig ecosysteem.
Smeerwortel
Smeerwortel is een goede mineralen accumulator: de plant wortelt diep (soms wel tot 2 meter) en haalt zo mineralen naar boven voor zichzelf en buurplanten. De penwortel van smeerwortel is een van zijn opvallende kenmerken. Deze penwortel kan zich diep in de bodem uitstrekken om water en voedingsstoffen uit diepere bodemlagen te halen. Deze diepe wortels helpen smeerwortel om te gedijen in verschillende bodemomstandigheden, inclusief droge en arme grond. Daarnaast is het ook nog een uitstekende mulchplant. Hij heeft de neiging om snel te groeien en een groot bladoppervlak te creëren, waardoor het efficiënt organisch materiaal produceert voor mulch. De bladeren van smeerwortel zijn rijk aan mineralen en bevatten veel stikstof, kalium en calcium. Wanneer deze bladeren worden gebruikt als mulch, kunnen ze deze waardevolle voedingsstoffen langzaam aan de bodem afgeven, wat gunstig is voor de groei van andere planten. Ook trekken de bloemen van de smeerwortel bestuivers aan. Niks dan voordelen deze plant.
Knoopkruid
Knoopkruid (Centaurea spp.): Knoopkruiden hebben diepe wortels die mineralen kunnen opnemen uit diepe bodemlagen en deze naar boven kunnen brengen. Daarnaast kan het dichte bladdek van knoopkruid helpen om de bodem te bedekken en vochtverlies door verdamping te verminderen. Dit helpt bij het vasthouden van vocht in de bodem en het onderdrukken van de groei van onkruid. En de bloemen van knoopkruiden trekken bijen, vlinders en andere bestuivende insecten aan vanwege hun kleur en overvloedige nectarbronnen.
Je eigen eetbare tuin
Heb je meer plek en wil je je tuin vol met eetbaar plantgoed zoals bessenstruiken, fruitbomen, meerjarige kruiden en groenten? Naast de bovenstaande planten hebben we bij Kwekerij Stekkers nog meer eetbare vaste planten.
We bieden een uitgebreid aanbod aan eetbare vaste planten, alles meerjarig en zorgvuldig geselecteerd en gekweekt voor maximale groei en smaak. We geloven in het belang van natuurlijke en biologische teeltmethoden, die niet alleen zorgen voor gezondere planten, maar ook bijdragen aan het behoud van het milieu. Onze planten worden met liefde en zorg uitgezocht en gekweekt, zonder het gebruik van schadelijke chemicaliën of synthetische meststoffen.
Dit zorgt niet alleen voor een betere smaak en voedingswaarde van jouw oogst, maar ook voor een gezondere planeet voor toekomstige generaties.
We inspireren je graag. Of je nu een doorgewinterde tuinier bent of net begint, onze winkel biedt alles wat je nodig hebt om jouw tuin tot leven te brengen. Ontdek de schoonheid van eetbare vaste planten en begin aan jouw eigen eetbare tuin avontuur.
